De European Disability Card (EDC) is een Europese kaart die mensen met een erkende handicap toelaat om makkelijker gebruik te maken van voordelen en ondersteuning, onder meer in de cultuur-, sport- en vrijetijdssector. Ze maakt de erkenning van een handicap zichtbaar en vergemakkelijkt toegang tot dienstverlening in België en andere EU-landen. Toch blijven tienduizenden rechthebbenden vandaag verstoken van de kaart, of verliezen ze onherroepelijk hun toegang bij verlies of diefstal. En dat vind ik onaanvaardbaar. Ik maan bevoegd minister Beenders aan om hier snel iets aan te doen.
Automatische toekenning voor wie al erkend is
Ik roep minister Rob Beenders op om werk te maken van een automatische toekenning van de European Disability Card (EDC) aan iedereen die al een officiële erkenning van een handicap heeft. Uit het jaarverslag van de FOD Sociale Zekerheid blijkt dat eind 2024 meer dan 589.000 Belgen erkend zijn als persoon met een handicap, maar slechts 342.120 mensen beschikken over een EDC-kaart. Dat betekent dat meer dan 40% van de doelgroep nog steeds geen kaart heeft, ondanks het feit dat zij er wel recht op hebben.
De automatische toekenning sinds 2024 is een goede stap, maar geldt voorlopig enkel voor nieuwe erkenningen. Voor de 247.460 mensen die al vóór 2024 erkend werden, is er geen automatische procedure. Dat moeten we rechtzetten. Het is niet omdat je de kaart krijgt, dat je ze moet gebruiken. Maar zo neem je wél iedereen met een beperking mee.
Ik pleit er ook voor om, indien automatische verzending niet haalbaar blijkt, mensen op z’n minst actief aan te schrijven met een eenvoudig vooraf ingevuld aanvraagformulier.
Verlies of diefstal
Daarnaast vraag ik dat mensen hun EDC meer dan één keer kunnen vervangen bij verlies of diefstal. Vandaag kan een duplicaat slechts één keer worden aangevraagd. Verschillende meldingen van burgers tonen aan dat zij bij een tweede verlies geen nieuwe kaart meer kunnen krijgen, wat leidt tot frustratie bij zowel gebruikers als overheidsdiensten.
Het is compleet onlogisch dat je een EDC maar één keer opnieuw mag aanvragen. Iedereen verliest wel eens iets of wordt slachtoffer van diefstal. Beeld je in dat we dat ook zouden toepassen op een rijbewijs of identiteitskaart. Een tweede of derde duplicaat moet kunnen – eventueel tegen een kleine administratieve kost – maar mensen de toegang tot hun kaart weigeren is absurd en oneerlijk.
Ik vraag de minister om dit snel recht te zetten zodat personen met een beperking hun kaart steeds opnieuw kunnen aanvragen indien nodig, zonder angst om definitief uitgesloten te worden.