Ontvang je een werkloosheidsuitkering of zit je in het SWT, het vroegere brugpensioen, en wil je graag vrijwilligerswerk doen? Dan moet je hiervoor eerst toestemming vragen aan de RVA. Doe je dit niet, dan riskeer je je uitkering kwijt te raken. Deze zogenaamde meldingsplicht vormt een obstakel om vrijwilligerswerk te kunnen doen en dit terwijl er amper misbruiken worden gemeld én het je kansen op een job aanzienlijk kan vergroten. Ik pleit er dan ook voor om komaf te maken met deze meldingsplicht.
De meldingsplicht voor vrijwilligerswerk werd ingevoerd om te voorkomen dat werklozen en mensen met brugpensioen gaan gaan zwartwerken onder het mom van vrijwilligerswerk. De RVA mag dan beslissen of je een bepaalde activiteit mag uitvoeren als onderdeel van het vrijwilligerswerk. Bepaalde activiteiten worden door de RVA niet gezien als vrijwilligerswerk. Een voorbeeld hiervan betreft iemand die geen vrijwilligerswerk mocht doen in de kantine van een voetbalclub. Nochtans wordt in wetgeving over het vrijwilligerswerk niet specifiek afgebakend welke activiteiten kunnen worden beschouwd als vrijwilligerswerk en welke niet. Er bestaan ook heel grote regionale verschillen, tussen de verschillende RVA- kantoren. Afhankelijk van de RVA-ambtenaar verschilt de behandeling.
De meldingsplicht zorgt dan ook voor een extra drempel en maakt het extra moeilijk om vrijwilligerswerk te doen. Nochtans blijkt uit onderzoek dat wie vrijwilligerswerk doet, net gemakkelijker de stap zal zetten naar de arbeidsmarkt. Daarnaast kan men ook nieuwe vaardigheden aanleren en sociale contacten hebben dankzij vrijwilligerswerk. Vrijwilligerswerk kan een opstap naar gewoon werk zijn, maar het vervangt het niet.
Volgens Steunpunt Vrijwilligerswerk is er amper sprake van misbruik in dit kader. Het afschaffen van de meldplicht betekent ook niet dat er geen controles meer uitgevoerd kunnen worden. Door te werken met steekproeven, kunnen misbruiken nog steeds eenvouidig opgespoord worden. Maar ga niet iedereen controleren die meldt dat hij of zij die in het buurtcomité of de school vrijwilligerswerk doet. Zo demotiveert men mensen, terwijl het vrijwilligerswerk net iets heel positief is.
Minister Dermagne blijft echter sceptisch over de afschaffing van deze meldingsplicht. Hij stelde dat in de praktijk vrijwilligerswerk een normale tewerkstelling in de weg kan staan. Hij wees er ook op dat we moeten opletten dat het vrijwilligerswerk niet wordt gebruikt als een goedkoop alternatief voor een normale tewerkstelling als loontrekkende of als zelfstandige, zonder de vastgelegde sociale en fiscale bijdragen te betalen. De minister heeft gevraagd om deze kwestie te bespreken in een werkgroep in de schoot van het interfederaal platform.
