18-06-2021 - Zopas werd mijn wetsvoorstel dat het rouwverlof uitbreidt defintief goedgekeurd in de plenaire vergadering. Unaniem stemden we de verlenging van het rouwverlof van 3 naar 10 dagen. Lees hieronder mijn tussenkomst in het parlement over het rouwverlof.
Wanneer je je kind of partner verliest, lijkt de tijd even stil te staan. De klokken tikken door en het leven rondom jou gaat voort maar jouw wereld stort in. Het verlies van een dierbare is dan ook een zeer ingrijpende gebeurtenis.
Toch worden nabestaanden vandaag geacht om amper drie dagen na het overlijden van hun kind of partner weer aan de slag gaan. Zelfstandigen hadden zelfs geen recht op rouwverlof bij het overlijden van een dierbare.
Of je nu al zelf geconfronteerd bent met een verlies van een naaste of niet, we voelen allemaal aan dat drie dagen bitter weinig is. Drie dagen zijn nauwelijks voldoende om de praktische zaken van de begrafenis te regelen. Laat staan dat er tijd zou zijn om de administratieve rompslomp die bij een overlijden komt kijken, te regelen. Nabestaanden moeten van de ene instantie naar de andere hollen: naar de bank, naar hun werkgever, naar de school van hun kind(eren), naar de Pensioendienst, de notaris en ik kan zo nog wel even doorgaan.
Tijd om bij het ingrijpende verlies stil te staan, is er al helemaal niet. Vandaag nemen rouwenden daarom vaak ziekteverlof op. Maar rouwen is geen ziekte, het is een basisrecht. Het is dan ook tijd om het recht om te rouwen te erkennen. Ik ben dan ook opgelucht dat het wetsvoorstel dat hier voorligt, een erkenning van het recht om te rouwen bevat.
De tekst zoals deze nu voorligt is het resultaat van een goede samenwerking met verschillende partners.In een eerste fase hebben we een hoorzitting georganiseerd met verschillende middenveldorganisaties zoals Odos, Kom Op Tegen Kanker, de Gezinsbond, La Ligue des Familles en vakbonden en werkgeversorganisaties. Op basis van hun ervaringen en expertise hebben we het wetsvoorstel verder aangepast.
Ik wil hierbij ook graag mijn Vivaldi-collega’s uitdrukkelijk bedanken voor hun input en steun voor dit voorstel. Ik ben ook blij dat de oppositie zeer betrokken was bij dit voorstel en een amendent heeft voorgesteld dat we ook hebben goedgekeurd. Het wetsvoorstel werd in commissie dan ook met unanimiteit aangenomen. Sommige dossiers zijn zo fundamenteel dat we ondanks de verschillen in mening, ideologie en politieke voorkeur, elkaar vinden om initiatieven te nemen die echt het verschil kunnen maken voor heel wat mensen. Het rouwverlof is hier een mooi voorbeeld van.
Ik geef graag nog wat meer toelichting bij de concrete bepalingen uit het voorstel. Met het wetsvoorstel stellen we voor om het rouwverlof uit te breiden van 3 naar 10 dagen bij het verlies van een kind of partner (echtgenoot of wettelijk/feitelijk samenwonend). Tien dagen zullen niet genoeg zijn om een volledig rouwproces door te maken, maar het geeft rouwenden wel de tijd om even stil te staan bij hun verdriet om dit grote verlies. Het geeft hen de mogelijkheid om even op adem te komen en dringende regelingen te treffen.
Deze nieuwe regeling zal gelden voor werknemers, ambtenaren en ook voor zelfstandigen. Op deze manier zullen de drie statuten meer naar elkaar toegroeien en blijven zelfstandigen niet in de kou staan. Het verlies van een dierbare is immers altijd even ingrijpend en niet afhankelijk van het statuut dat je hebt.
We stellen deze regeling ook open voor pleegkinderen en pleegmoeders en -vaders in het kader van langdurige pleegzorg. Ook pleegouders bouwen een nauwe band op met hun pleegkind(eren) die soms jarenlang in het gezin verblijven. Het is niet meer dan normaal dat ook pleegouders het recht krijgen op rouwverlof wanneer ze hun pleegkind verliezen. Het wetsvoorstel voorziet ook in 1 dag rouwverlof bij het overlijden van een pleegkind in kortdurende pleegzorg.
Nog een belangrijke verbetering waar het wetsvoorstel aan tegemoetkomt is de flexibele opname van het rouwverlof. Van de tien dagen rouwverlof zijn er drie die dienen opgenomen te worden tussen het moment van overlijden en de begrafenis. De overige zeven dagen zijn vrij te kiezen binnen het jaar na het overlijden. Dat kan onmiddellijk na het overlijden of op een later moment, bijvoorbeeld bij de eerste verjaardag zonder je partner of de eerste Kerstmis zonder je kind. In onderling akkoord met de werkgever kan er ook van deze regeling afgeweken worden en kan de werknemer bijvoorbeeld twee jaar na het overlijden, nog dagen rouwverlof opnemen.
Rouwen is immers een individueel proces dat iedereen op zijn/haar eigen manier beleeft. Sommige mensen willen bijvoorbeeld meteen weer aan het werk om hun gedachten te kunnen verzetten, anderen hebben nood aan rust. Het is cruciaal dat mensen hun eigen weg kunnen zoeken om dit zware verlies te verwerken. Daarom moeten nabestaanden in alle vrijheid kunnen kiezen wanneer ze rouwverlof opnemen.
Concreet komt de uitbreiding van het rouwverlof neer op een verlenging van het klein verlet of het omstandigheidsverlof. Deze uitbreiding van het klein verlet zal dan ook geen of slechts een beperkte financiële impact hebben voor de werkgever aangezien vandaag al heel wat mensen enkele dagen extra dagen ziekteverlof opnemen en de werkgever sowieso instaat voor de uitbetaling van het gewaarborgd loon. Maar rouwen is geen ziekte, het is daarom ook logisch dat mensen rouwverlof in plaats van ziekteverlof kunnen opnemen. Indien de bijkomende dagen rouwverlof toch onmiddellijk worden gevolgd door een periode van arbeidsongeschiktheid, dan zullen deze bijkomende dagen worden afgetrokken van de periode gewaarborgd loon indien deze periode overschreden wordt.
Ook voor de zelfstandigen wordt er een uitkering voorzien die verder zal worden geconcretiseerd door de Koning. Dat is noodzakelijk om het opnemen van rouwverlof mogelijk te maken voor de zelfstandigen.
Collega’s, zoals jullie ook kunnen lezen is dit een zeer belangrijk voorstel dat een betere ondersteuning biedt aan mensen die door misschien wel de moeilijkste periode in hun leven gaan. Ik hoop dan ook dat ik op jullie steun voor dit voorstel kan rekenen en dat we straks dit voorstel unaniem goedkeuren.
We zetten daarmee een grote stap voorwaarts, maar dat wil niet zeggen dat we achterover kunnen leunen. Het werk is nog niet af. We kunnen en zullen verder de handen in elkaar moeten slagen om het leed van mensen die een dierbare verliezen wat te verzachten. Dan denk ik bijvoorbeeld aan het verminderen van de administratieve last na het overlijden, de oprichting van een centraal infopunt, verbeteren van het weduwepensioen en de overgangsuitkering, een betere begeleiding van nabestaanden, en ook op de werkvloer moet er aandacht zijn voor het verwerken van dit verlies.
Ik hoop dat we op deze vlakken binnenkort ook stappen voorwaarts kunnen zetten.
Lees hier de artikels in Het Laatste Nieuws, het Nieuwsblad, L'avenir en La Libre.
