19-02-2020

12-03-2020 (update)

Goedgekeurd wetsvoorstel CD&V-parlementslid maakt zware nalatigheid in de wet ongedaan

Het parlement keurde vandaag, donderdag 12 maart, een wetsvoorstel van CD&V-parlementslid, Nahima Lanjri goed.  Initiatiefnemer Nahima Lanjri (CD&V) is opgetogen: “Door de goedkeuring van mijn wetsvoorstel zullen personen met een handicap die een verhoogde kinderbijslag ontvangen, niet langer zelf een aanvraag moeten doen om een uitkering te ontvangen wanneer ze 21 worden. Dit onderzoek wordt voortaan automatisch opgestart.  Mijn geduld was op, dit had al veel eerder moeten gebeuren. Van de om en bij 15 000 personen met een handicap die jaarlijks in aanmerking komen dient 1 op 4 vandaag géén aanvraag in. Dit komt voornamelijk door de ingewikkelde administratieve aanvraagprocedures.” Met de goedkeuring in het parlement zouden de onderzoeken naar dit recht uiterlijk 1 januari 2021 automatisch opgestart worden.

Wanneer personen met een handicap 21 jaar worden, vervalt het recht op verhoogde kinderbijslag. In plaats daarvan hebben ze meestal wel recht op een integratietegemoetkoming (IT) of inkomensvervangende tegemoetkoming (IVT). “Maar de procedure voor een uitkering is vandaag te lang en te complex,” aldus Lanjri.  “Men moet een nieuwe aanvraag opstarten, die verschillende stappen omvat en vaak maanden in beslag neemt.”

Aanvragers moeten allereerst al op de hoogte zijn van hun recht op tegemoetkoming en de manier waarop ze deze moeten aanvragen. Dit stelt voor velen een probleem: 40% van de uitkeringsgerechtigden weet niet hoe ze hun tegemoetkoming of vervangingsinkomen kunnen verkrijgen. Eens men wel op de hoogte is, moet de aanvraag opgesteld en ingediend worden bij de FOD Sociale Zekerheid. De FOD neemt dan contact op met de dokter en de aanvrager, die op zijn beurt de dokter moet vragen om de nodige gegevens aan te leveren. In sommige gevallen moet een evaluerend arts de aanvrager dan nog zien voor een onderzoek. Pas dan neemt de FOD een beslissing.

In het nieuwe systeem, dat uiterlijk op 1 januari 2021 in voege treedt, zal de overheid de rechten op een uitkering onmiddellijk onderzoeken en dit nog vóór een persoon met een handicap 21 jaar wordt, nl. van zodra men 20 is. Zo gaat er geen kostbare tijd verloren en kan een uitkering onmiddellijk volgen op de verhoogde kinderbijslag van zodra men 21 is.  

De automatische toekenning is dus een absolute noodzaak in een warme, zorgzame samenleving. Uit onderzoek blijkt dat vele personen met een handicap moeite hebben om hun dagelijkse administratie en geldzaken te beheren. Maar liefst één op vier gerechtigden diende op  21 jaar geen aanvraag tot tegemoetkoming in. Meestal komt dit omdat ze zich niet bewust zijn van hun rechten of omdat de procedure te complex is. Daarbij moeten we in het achterhoofd houden dat maar liefst 30,5% van de personen met een handicap leeft van een inkomen onder de armoedegrens. Dit automatisch onderzoek om na te gaan of iemand recht heeft op een uitkering, is dan ook meer dan gerechtvaardigd.

Het parlement besliste eigenlijk al op 6 maart 2007 dat dit recht op uitkeringen automatisch onderzocht zou worden. Ondanks het herhaaldelijke aandringen van Lanjri, bleef die wetswijziging dode letter. Tot vandaag, dankzij de goedkeuring van het wetsvoorstel dat nu kan uitgevoerd worden door minister Muylle en haar administratie.

Dat dit voor deze uitkeringsgerechtigden na bijna 13 jaar nog steeds niet voltooid was, noem ik een schande, een zware nalatigheid. Ik ben zeer tevreden dat de collega’s nu mee werk willen maken van een effectieve uitvoering van deze automatische toekenning.

 

Getuigenis

Dat deze maatregel meer dan noodzakelijk is zien ze ook op de sociale dienst van KVG (Katholieke Vereniging Gehandicapten VZW). Die krijgt nog steeds mensen over de vloer die niet of onvoldoende geïnformeerd zijn over hun rechten of zelf het initiatief tot aanvraag niet kunnen nemen. “Aanvraagprocedures blijven voor sommige personen met een beperking en hun omgeving te lang en te complex. Automatische toekenning van tegemoetkomingen zal het niet opnemen van rechten ongetwijfeld verminderen. We zijn tevreden dat er met deze wetswijziging tegemoet wordt gekomen aan onze vragen,” aldus Herman Janssens, stafmedewerker bij KVG, die het ook zelf aan de lijve ondervond. Hij vroeg zelf pas een tegemoetkoming aan toen hij 24 werd. “Ik had dit al kunnen doen toen ik 21 werd maar als student wou ik zo weinig mogelijk met mijn handicap bezig zijn. Mijn ouders waren van mening dat ik er geen recht op zou hebben zolang ik nog thuis woonde. Ik weet niet hoe ze aan die foute informatie zijn gekomen. En ze vonden het ook beter dat ik een inkomen uit arbeid zou verwerven. Maar het één stond het ander niet in de weg. En door mijn handicap zou het nog een hele tijd duren voor ik een job vond. Ik hoorde pas over de tegemoetkomingen aan gehandicapten toen een vriend met een handicap me erover informeerde. Dat was dus drie jaar te laat.”

Lees hier het volledige wetsvoorstel.

Lees hier het artikel in het Nieuwsblad (08/03/2020)

Bekijk hier mijn tussenkomst in de plenaire vergadering van 12 maart 2020: