29-03-2021 - Mensen die een vervangingsinkomen of uitkering ontvangen en die gaan samenwonen, verliezen hierdoor vaak een deel van hun uitkering en hun verhoogde tegemoetkoming. Er wordt immers rekening gehouden met de zogenaamde ‘schaalvoordelen’ van samenwonen. Het inkomensverlies waarmee deze mensen geconfronteerd worden, weegt meestal niet op tegen deze schaalvoordelen. Zo worden zij actief ontmoedigd om te gaan samenwonen. In het Regeerakkoord spraken we af om dit systeem te herbekijken. Ik vroeg minister Vandenbroucke naar de vorderingen in dit dossier.

Mensen die een vervangingsinkomen of uitkering ontvangen dat onder een bepaalde inkomensgrens ligt, hebben recht op een verhoogde tegemoetkoming van hun mutualiteit. Onder deze verhoogde tegemoetkoming wordt verstaan dat ze een voordelig tarief krijgen voor doktersbezoeken, hospitalisatie en geneesmiddelen maar ook een goedkoper tarief voor het openbaar vervoer, een sociaal tarief voor gas en elektriciteit enzoverder.

Wanneer deze mensen gaan samenwonen verliezen ze hun verhoogde tegemoetkoming en een substantieel deel van hun uitkering. Dit terwijl de kosten van hun ziekte of handicap niet verminderen. Deze mensen worden zo actief ontmoedigd om samen te wonen en dit kan niet de bedoeling zijn.

In zijn antwoord gaf minister Vandenbroucke aan dat hij een werkgroep heeft opgericht om het probleem van het samenwonen te onderzoeken. Door het uitbreken van de coronapandemie heeft deze werkgroep echter geen vooruitgang kunnen boeken. Zij dienden zich te concentreren op het beheersen van de gevolgen van de pandemie. De minister benadrukte echter dat dit maar tijdelijk is en dat de werkgroep haar activiteiten zo snel mogelijk zal hervatten.

De minister is het met mij eens dat de combinatie van het beroepsinkomen van de ene partner met het aangepaste vervangingsinkomen van de andere partner niet mag resulteren in een gezamenlijk inkomen dat lager ligt dan de armoedegrens voor een koppel. Daarnaast mag samenwonen niet resulteren in een buitenproportionele toename van de uitgaven. De minister vroeg de werkgroep om hier bijzondere aandacht voor te hebben.

Ik hoop dat deze werkgroep binnenkort de werkzaamheden kan afronden. Ik zal u hier binnen een paar maanden terug over ondervragen, om na te gaan welke aanpassingen u wil doorvoeren om tegemoet te komen aan de nieuwe vormen van samenleven. We kunnen het alleen toejuichen als mensen gaan samenleven, niet alleen als koppel maar ook met andere mensen die daar de voordelen van inzien, zowel sociaal als financieel. Mensen mogen daar niet het slachtoffer van worden door hun uitkering te verliezen. - Nahima Lanjri

Lees hier meer (p.20).