07-12-2018
Over het VN-pact, het Global Compact on Migration (GCM), zijn al ettelijke liters inkt gevloeid en is er al heel wat gediscussieerd en zelfs ruzie gemaakt met een politieke crisis tot gevolg. Veel mensen vinden dit onbegrijpelijk en vragen zich terecht af wat nu wel en niet waar is van hetgeen beweerd wordt. Daarom geef ik u graag wat tekst en uitleg.
Migratie ís een grote uitdaging waarover velen bezorgd zijn. Niet alleen in België, maar in de hele wereld. Het Global Compact komt tegemoet aan de bezorgdheden over migratie. De doelstelling is om via een betere internationale samenwerking en een reeks concrete aanbevelingen de oorzaken van migratie aan te pakken, aan een beter grensbeheer te doen en chaotische, onveilige en irreguliere migratiestromen, zoals we die bv. in 2015 kenden, te vermijden.
Hoe is het Global Compact tot stand gekomen?
Op 19 september 2016 hebben de lidstaten van de VN, dus ook ons land, de Verklaring van New York over Vluchtelingen en Migranten aangenomen. Sindsdien is er in verschillende fases onderhandeld en dit resulteerde in de tekst zoals we die nu kennen. Tijdens de onderhandelingen over de GCM is er ook in ons land met alle betrokken partijen altijd constructief samengewerkt. Tot 1 partij een aantal weken geleden stelde het pact niet (meer) te willen steunen.
Wat wil men bereiken met het Global Compact?
We kunnen als land de migratieproblematiek niet alleen aanpakken. Er is samenwerking nodig. Niet alleen op EU-niveau, maar ook op internationaal niveau. Niet alleen met de landen van bestemming, zoals bv. België, Duitsland, Frankrijk, maar ook met de verschillende herkomst- en transitlanden. Ook zij moeten hun plichten nakomen. Zo kan migratie beter beheerd en beheerst worden. Het doel van het Global Compact is dus om tot meer internationale samenwerking te komen rond migratie in al zijn aspecten:
- het roept bijvoorbeeld op tot een gecoördineerde aanpak van mensenhandel en –smokkel,
- maar vraagt ook een beterere bescherming van mensenrechten in herkomst- en transitlanden, zodat op termijn de migratiedruk zal afnemen.
- Het wijst ook op de verplichtingen van herkomstlanden om hun eigen onderdanen terug te nemen.
- De GCM streeft ook uitdrukkelijk de integratie van migranten in hun nieuwe gemeenschap na, en erkent dat migranten niet alleen rechten, maar ook plichten hebben.
Wat staat er niet in het Global Compact?
Er zijn de afgelopen weken veel onwaarheden verspreid over het pact. Ik zet graag de puntjes op de i.
- Er wordt beweerd dat we onze soevereniteit zouden verliezen en dat er van bovenaf zou opgelegd worden welk migratiebeleid we in ons land mogen voeren. Dat klopt niet. Het Compact geeft 23 globale doelstellingen weer met telkens maatregelen waaruit gekozen kan worden. Wij zullen net zoals vandaag, een strikt maar rechtvaardig migratiebeleid kunnen voeren. We blijven dus zelf bepalen wie we wel en niet toelaten in ons land en onder welke voorwaarden we dat doen. Migratie wordt geen recht.
- Het Compact zorgt niet voor een versoepeling van gezinshereniging. De tekst die hierover is opgenomen in het het pact komt zelfs van DVZ, onze dienst vreemdelingenzaken. Wij zullen net zoals nu voorwaarden aan gezinshereniging kunnen blijven stellen en die zijn streng.
- Het terugsturen van mensen in illegaal verblijf wordt niet moeilijker gemaakt. Integendeel, herkomstlanden worden gewezen op hun plicht om hun onderdanen terug te nemen. Het terugkeerbeleid blijft een zwakke schakel in het Belgische asiel- en migratiebeleid: België slaagt er in slechts 18% van de gevallen in om terugkeerders ook effectief te doen terugkeren, tegenover 46% in Duitsland. Vaak is dit door een gebrek aan samenwerking met of wil van de herkomst- en transitlanden. Dat zij deze verplichting nu nog eens erkennen in het Compact is een belangrijke stap.
- Het klopt ook niet dat mensen zonder papieren toegang krijgen tot sociale rechten.
- Het Compact zorgt er evenmin voor dat migranten nieuwe rechten krijgen: het is louter een herneming van mensenrechten die migranten al hebben door Europese wetgeving en internationale verdragen.
Het is dus evident dat we dit Global Compact steunen. Het sluit het aan bij onze visie op migratie: een streng én humaan migratiebeleid, dat mensen - bv oorlogsvluchtelingen -beschermt die dat nodig hebben, maar misbruiken even kordaat aanpakt. Het bevordert de broodnodige internationale samenwerking waar we al jaren naar vragen. Die kans moeten we dus volop grijpen. Daarom keurden wij gisteren - met een ruime meerderheid (meer dan 2/3de) - een resolutie goed die de Premier oproept om dit Pact ook goed te keuren in Marrakesh en New York.
